De Zijlpoort

Leiden heeft nog twee stadspoorten. De Morspoort en de fraaie Zijlpoort uit 1667. De Zijlpoort werd in classicistische stijl gebouwd naar een ontwerp van de Leidse bouwmeester Willem van der Helm.

Leiden had oorspronkelijk acht poorten. De voorganger van de Zijlpoort stond aan het einde van de Haarlemmerstraat, op de plek van het huidige Havenplein. In 1667 bouwde de stad een nieuw poortgebouw aan de oostzijde van de toen ommuurde stad. De Zijlpoort staat iets verderop bij de ingang van de Haven aan de Herensingel. Bij dit poortgebouw bouwde men de lange Zijlpoortsbrug over de Herensingel.

In het poortgebouw was voldoende ruimte voor andere activiteiten. De ruimte boven de doorgang heeft verschillende functies vervuld. In het begin van de achttiende eeuw vergaderden daar de rederijkers. Vanaf 1736 vestigde de stad er een school voor arme kinderen. In de negentiende eeuw gebruikte Leiden de Zijlpoort als opslagruimte. Na een renovatie aan het einde van de vorige eeuw vestigde zich een horecagelegenheid bij de stadspoort. Naast de Zijlpoort ligt sinds 1828 de gelijknamige begraafplaats.

Enkele interessante weetjes over de Zijlpoort:

• De Zijlpoort is de laatste stadspoort van Leiden die bewaard is gebleven.
• De poort heeft in de loop der eeuwen diverse functies gehad, waaronder die van gevangenis en wapenarsenaal.
• In 1974 werd de Zijlpoort grondig gerestaureerd.
• De poort is te voet of met de fiets bereikbaar.

Ben je in Leiden? Dan is een bezoek aan de Zijlpoort zeker de moeite waard!